In het DAW-project Spaarbodem gaan Groningse akkerbouwers met een schop de grond in om kennis op te doen over de bodem. Met die informatie kunnen ze beter inspelen op ontwikkelingen als bodemdaling, verzilting en klimaatverandering. Deelnemend akkerbouwer Cor-Peter Feitsma vertelt waarom hij meedoet.
‘Alleen ga je niet zo snel met de schop het veld in om een gat te graven. Samen met collega’s wel, dan is het een activiteit die veel nuttige informatie kan opleveren’, zegt Cor-Peter Feitsma in Houwerzijl in Groningen. Hij doet mee aan Spaarbodem, een project waarin akkerbouwers in het beheergebied van waterschap Noorderzijlvest samen werken aan beter bodembeheer.
‘De aanleiding voor het project is dat in deze regio diverse factoren spelen die niet bevorderlijk zijn voor de bodem’, vertelt projectleider Ankie de Jong van LTO Noord. ‘Denk aan bodemdaling, klimaatverandering en verzilting. Een goed functionerende bodem is niet alleen van belang voor boeren om goede gewassen te telen, maar ook voor de waterkwaliteit en -kwantiteit in de omgeving.’ Project Spaarbodem is een initiatief vanuit het programma Gouden Gronden. Hierin werken het waterschap Noorderzijlvest, de provincie Groningen en de landbouw samen. Inmiddels doen al 38 akkerbouwers mee. Er is ruimte om het komende jaar door te groeien naar zestig deelnemers.
Praktische inslag spreekt aan
Binnen het project gaan de boeren in groepen van zo’n vijftien personen met een bodemthema aan de slag. De thema’s zijn: organische stof, bodemverdichting en bodemstructuur, jaarrond groen beteelde percelen en niet-kerende grondbewerking. Binnen iedere themagroep wordt een praktijkproef uitgevoerd bij een of meerdere deelnemers op het bedrijf. Dit jaar is bijvoorbeeld een praktijkproef rond bemesting van groenbemesters gestart. In de proef vergelijken de boeren de gevolgen voor de bodem van het niet-bemesten van een groenbemester met wel bemesten en met extra veel bemesten. De praktische inslag van Spaarbodem spreekt akkerbouwer Feitsma aan. ‘Het afgelopen jaar konden we een paar keer met onze projectgroep bij collega’s op bezoek. Leren door ervaringen van anderen vind ik erg interessant. Tijdens een bezoek met een expert bij mij ontdekte ik een storende laag in de bodem. Die heb ik losgetrokken met de woeler.’
Leren over grondbewerking en bodemleven
Een onderwerp dat Feitsma het komende jaar samen met zijn collega’s verder wil uitdiepen, is ‘bodemleven stimuleren’. ‘Een paar jaar geleden hebben we een aantal percelen zware kleigrond laten diepspitten om de grond minder zwaar te maken. De lichtere grond die naar boven gekomen is, bevat nog weinig bodemleven. Via Spaarbodem hoop ik tips te krijgen hoe dat te verbeteren.’ Dat geldt ook voor grondbewerking. ‘Zelf heb ik zowel een reguliere als een ondiep werkende ecoploeg. Ik gebruik ze afwisselend, een beetje afhankelijk van de weers- en bodemomstandigheden. Ook met niet-kerende grondbewerking heb ik enige ervaring. Binnen Spaarbodem verwacht ik te leren welke grondbewerking ik wanneer moet toepassen.’